Water in Katooke

Tijdens onze reis verblijven we, Jacky en ik, een paar dagen in Katooke, een (arme) buitenwijk van Kampala. Achter het huis van onze vriend en projectleider van Matendo, Jackson, is een waterbron waar iedereen gebruik van maakt. En met iedereen bedoel ik ook echt iedereen, van heinde en verre komen mensen naar deze bron voor hun dagelijkse portie water.

Tussen de bananenplanten door, loop ik via een slingerend zandpaadje, bergafwaarts naar de waterbron. Bij aankomst, natuurlijk geëscorteerd door een handvol nieuwsgierige kinderen, vallen de vele, vele jerrycans meteen op. De meeste zijn geel, maar er zitten ook enkele witte en een groene tussen. Ze staan in een rij net zo rustig te wachten als hun eigenaren. Iedere jerrycan heeft een teken of merkje zodat iedereen weet wie de eigenaar is. Vrouwen en kinderen zijn er ook in overvloed. Hier en daar een jongen, geen mannen te bekennen.

Er komt een klein straaltje water uit de loden pijp die beschermd is door betonnen muurtjes. Een oudere vrouw zit rustig te wachten tot haar jerrycan vol is. Ze begint te lachen als ik vraag of ik misschien een foto van haar mag maken, maar knikt toch instemmend. Ook de daarop volgende foto’s van de mensen, maar vooral ook van de jerrycans, veroorzaken grote vreugde onder het wachtende publiek.

Het lijkt allemaal geen probleem en ik weet ook dat er in andere regio´s van Uganda helemaal geen drinkwatervoorzieningen zijn, maar als ik me realiseer dat er elke dag een gigantische rij wachtenden voor deze ene waterbron staat, word ik toch niet blij. En het water lijkt wel schoon, maar is dat het ook? Bij navraag wordt duidelijk dat het water gekookt moet worden voordat het gedronken kan worden. Water koken klinkt simpel in onze witte oren, maar als je daar hout of kolen voor nodig hebt, heeft dat toch ook weer behoorlijk wat voeten in de aarde…letterlijk en figuurlijk.

Sommige vrouwen hebben van water halen hun beroep gemaakt. Ze laten zich inhuren als ‘watervrouw’ wat betekent dat ze lege jerrycans tegen een ‘reasonable price’ gevuld bij de eigenaren terug brengen. Je zult maar achter zo’n dame in de rij staan…

De loeizware volle jerrycans worden in de hand, op het hoofd, per fiets, maar ook per kruiwagen meegenomen naar de plaats van bestemming. Een lastige klus omdat het water zich dus op een natuurlijk laag punt bevindt waardoor het ook weer omhoog gebracht moet worden voordat het op de plaats van bestemming is. Twee jongens met een kruiwagen waarin twee jerrycans van 20 liter liggen, hebben een zware klus te klaren. De ene duwt, de andere trekt met een touw. Om de 10 meter moeten ze stoppen om op adem te komen. Het zweet stroomt in straaltjes langs hun gezicht.